«Άξιον Εστί - Πορεία προς το μέτωπο»

 

                    ´

 

 

       Σπαρακτική η απαγγελία του Μάνου Κατράκη στο απόσπασμα, από τα "αναγνώσματα" του ποιητικού έργου "Αξιον Εστί" του Οδυσσέα Ελύτη, που μελοποιήθηκε από τον Μίκη Θεοδωράκη και αναφέρεται στην εμπειρία του ποιητή, ως ανθυπολοχαγού στον πόλεμο του '40...

Ο Ελύτης με την έκρηξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου επιστρατεύεται ως ανθυπολοχαγός. Στις 12 Δεκεμβρίου μετατέθηκε στη ζώνη του πυρός στη στη Βόρεια Ήπειρο. Το 1941 τον βρίσκει σχεδόν ετοιμοθάνατο με σοβαρό κρούσμα τύφου. Μεταφέρεται στα Ιωάννινα και μετά στην Αθήνα. Η ανάρρωση του συμπίπτει με την εισβολή των Γερμανών στην Αθήνα. 

Από το 1944, μετά την απελευθέρωση, ο ποιητής αρχίζει να δημοσιεύει έργα του που έχουν σχέση με τον πόλεμο. Το 1945 δημοσιεύεται η ελεγεία του, «Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας». Το 1958, στην πλέον ώριμη φάση της πορείας του, εκδίδεται το «Άξιον Εστί», μια ρεαλιστική απεικόνιση της θητείας του ως ανθυπολοχαγού στο Αλβανικό Μέτωπο, αλλά και  μαρτυρία της Κατοχής και του Εμφυλίου. Το 1964, ο Μίκης Θεοδωράκης το μελοποίησε συγκλονιστικά, επιτυγχάνοντας να φέρει σε επαφή τη μεγάλη ποίηση με το πλατύ κοινό.

Σήμερα, πάνω από εξήντα χρόνια μετά, το «Άξιον Εστί» παραμένει ένα ορόσημο της νεοελληνικής ποιητικής και μουσικής δημιουργίας.