Tο νησάκι του Αγίου Νικολάου στην Αρτέμιδα, που γιορτάζει σήμερα

     

 

  Πρόκειται για τη μεγαλύτερη από τις δυο βραχονησίδες με το όνομα "Κοκκινονήσια", που  αναφέρονται σε Β.Δ. στο ΦΕΚ του 1847, ως υπαγόμενα τότε μαζί με άλλα νησιά και περιοχές στο Δήμο Κρωπίας. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Σπάτων - Αρτέμιδος.

Βρίσκεται σε απόσταση μισού ναυτικού μιλίου από την ακτή του σημερινού οικισμού του Αγίου Νικολάου Αρτέμιδος και η έκτασή του είναι μόλις 12 στρέμματα.

 

       Το ξωκκλήσι του Αγίου Νικολάου κτίστηκε από τον Σπαταναίο Σπυρίδωνα  Κουλοχέρη περίπου το 1882, στα ερείπια παλαιότερου ναού. Κατά την παράδοση μετέφεραν τις πέτρες για το κτίσιμο, από την περιοχή "Μεσοβάρδα" της Αρτέμιδος, με κάρα. 

Ανακαινίστηκε το 1920 από τον Κων/νο Γεώργα, (γαμπρό του πρώτου κτήτορα), επειδή είχε υποστεί φθορές λόγω της γειτνίασης με το υγρό στοιχείο, η οικογένεια του οποίου το εδώρησε αργότερα στη μονή Οσίου Εφραίμ.

Ο Άγιος Νικόλαος ο εν Βουνένοις ή Άγιος Νικόλαος ο Νέος  - όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι - εορτάζει στις 9 Μαϊου.

 

       Η θαλάσσια ζώνη  γύρω από το νησάκι είναι σήμερα αγαπημένος προορισμός θαλάσσιων σπορ και στην περιοχή υπάρχουν ωργανωμένες δραστηριότητες wind surfing, kite surfing, ιστιοπλοΐας κλπ.  

 

 

 

 

Το νησάκι έχει ακόμα πολλούς αχινούς. Ψαράδες διηγούνται, ότι στη δεκαετία του '80 έρχονταν από μακρυά για να ψαρέψουν στα Κοκκινονήσια, διότι υπήρχαν τεράστια λαυράκια και  "κοπάδια" από  θεόρατες συναγρίδες!

 

                           

                                 Η γιορτή του Αγίου Νικολάου άλλοτε

 

 

       Οι Σπαταναίοι θυμούνται με μεγάλη νοσταλγία το πανηγύρι ανήμερα της γιορτής του Αγίου. Παλιά, ξεκινούσαν με τις σούστες από τα Σπάτα και όταν έφταναν στην απέναντι ακτή (εκεί ακριβώς που είναι σήμερα ο οικισμός του Αγίου Νικολάου Αρτέμιδος) επιβιβάζονταν σε βάρκες για να φτάσουν στο νησάκι... 

 

 

 

 

 

Εδώ, μια ακόμη παλαιότερη φωτογραφία από το πανηγύρι, όπως μαρτυρά η  παραδοσιακή φορεσιά του ηλικιωμένου, η όλη εμφάνιση του νεαρού κοριτσιού και η  ύπαρξη της σούστας πίσω τους.

 

 

 

 

              Μετά τη λειτουργία, επέστρεφαν και άρχιζε η ετοιμασία για το ψήσιμο...

                                                              Γευμάτιζαν και......

                                         ......το πανηγύρι κορυφωνόταν.... 

      Υπήρξε όμως και ένα θλιβερό  γεγονός που συνέβη στα μέσα της δεκαετίας του ΄60, δυστυχώς με αρκετά θύματα (ο ιερέας, καλόγριες και προσκυνητές), όταν, στην επιστροφή, αναποδογύρισε η υπερφορτωμένη με κόσμο βάρκα. Μάλιστα, κάθε χρόνο την ημέρα της γιορτής στις 9 Μαΐου, μετά το πέρας της λειτουργίας στο νησάκι, τελείται και μνημόσυνο για τους πνιγέντες... 

Θεωρείται, ότι εξαιτίας αυτού του ατυχήματος, κτίστηκε, στη στεριά πλέον, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου στον ομώνυμο σήμερα οικισμό.

                                                     Το τοπίο

 

Ο Άγιος Νικόλας έχει πυκνή χαμηλή βλάστηση. Υπάρχουν αμάραντοι, κρίνοι της θάλασσας, σχίνα, αρμυρίκια. 

 

 

    Ανατολικά από το εκκλησάκι,  σε μικρή απόσταση, διασώζονται ίχνη τάφων  (επιμήκη λαξεύματα σε βραχώδη επιφάνεια),  πιθανόν νεολιθικής  περιόδου.

 

 

 

Επίσης, στο βόρειο άκρο του νησιού, περίπου 150 μέτρα από το ναό,  υπάρχει πηγάδι  με γλυφό νερό.

 

 

 

 

      Παλαιότερα ίχνη κατοίκησης συναντάμε και στο νότιο τμήμα, όπου  υπάρχουν ερείπια, πιθανότατα  ναού παλαιοχριστιανικής περιόδου. Αυτό μαρτυρούν τα διάσπαρτα μεγάλα τεμάχια  κεραμιδιών και οι δύο αράβδωτοι κίονες, που βρίσκονται κοντά στο εξωτερικό ξύλινο στέγαστρο.  

 

 

 

 

       Επίσης στο θαλάσσιο χώρο μεταξύ του νησιού και του ακρωτηρίου "Βελάνι" στην απέναντι ακτή,  έχει  εντοπιστεί σύμφωνα με την Εφορία Εναλίων Αρχαιοτήτων και αρχαίο ναυάγιο ....*

 

 

 

 

  

* Πηγή: http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:3Pf4SdxkoZYJ:www.slideshare.net/kostasz64evia/40-46terna-e+&cd=86&hl=el&ct=clnk&gl=gr&client=firefox-a   

 

Λοιπές πηγές: Λεύκωμα, ¨Εν Εκκλησίες ευλογείτε τον Θεόν", έκδοση του συλλόγου "Οι φίλοι της Γνώσης" , Σπάτα 2010.

Ντόπια προφορική παράδοση

Φωτογραφίες και από evoikosailing, optimumsailing, panoramio.com,  nefeloma.blogspot.gr, attikanet.blogspot.gr