Ο σκηνοθέτης που αιχμαλώτισε με την κάμερά του την ουσία της ελληνικής ψυχής, ο Μιχάλης Κακογιάννης, «έφυγε» για να συναντήσει τις αγαπημένες του μούσες, την Έλλη Λαμπέτη και την Μελίνα Μερκούρη.
O Μιχάλης Κακογιάννης έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός, υποκύπτοντας στα πολλά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε τα τελευταία χρόνια.
Σε αυτόν οφείλουμε μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου: η «Στέλλα», «Το κορίτσι με τα μαύρα», «Το τελευταίο ψέμα», «Ηλέκτρα», «Τρωάδες», «Ζορμπάς» και «Ιφιγένεια» ήταν μερικές μόνο από τις ταινίες του που απέσπασαν διθυραμβικές κριτικές, κερδίζοντας το κοινό στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ο Μιχάλης Κακογιάννης γεννήθηκε στη Λεμεσό της Κύπρου το 1922. Σπούδασε Νομική, δραματικές τέχνες και σκηνοθεσία στο Λονδίνο. Εκείνο το διάστημα εργάστηκε στο BBC ως εκφωνητής και στη συνέχεια έγινε διευθυντής του προγράμματος για την Κύπρο κι άρχισε να παρουσιάζει τις μεγάλες προσωπικότητες των ελληνικών γραμμάτων: Καζαντζάκη, Νάνο Βαλαωρίτη, Σικελιανό, Σεφέρη, Ελύτη κ.α. σε ένα πρόγραμμα που κράτησε από το 1941 -1952.
Στη δραματική τέχνη τον μύησε η Ρεβέκκα Σάφερ, στης οποίας τη σχολή παρακολούθησε μαθήματα. Ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός στο αγγλικό θέατρο, γρήγορα όμως τον κέρδισε ο κινηματογράφος. Με την ενθάρρυνση του Δημήτρη Χορν έγραψε το σενάριο της ταινίας του «Κυριακάτικο ξύπνημα» (1954) που αποτέλεσε για τον ίδιο το εναρκτήριο λάκτισμα για τη διεθνή καριέρα του. Η ταινία αναφέρεται σε μια νεαρή πωλήτρια η οποία χάνει τον τυχερό λαχείο και στο τέλος αναγκάζεται να το μοιραστεί με τον νεαρό που το βρήκε. Απέναντι στον Χορν ήταν το ανερχόμενο τότε αστέρι του θεάτρου, η Έλλη Λαμπέτη.
Στη συνέχεια ο Κακογιάννης στράφηκε στο θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια» για να γράψει την ιστορία της αριστουργηματικής ταινίας του «Στέλλα» (1955), με πρωταγωνιστές τη Μελίνα Μερκούρη, τον Αλέκο Αλεξανδράκη και τον Γιώργο Φούντα. Τα σκηνικά ήταν του Γιάννη Τσαρούχη και η μουσική του Χατζιδάκι, ενώ το φιλμ προκάλεσε αίσθηση στο φεστιβάλ Καννών, όπου προβλήθηκε.
Έξι χρόνια αργότερα το «Ποτέ την Κυριακή» θα έφερνε στο προσκήνιο και πάλι τον ελληνικό κινηματογράφο στο φεστιβάλ των Καννών. Ακολουθεί το «Κορίτσι με τα μαύρα» (1956), όπου εμφανίζονται ξανά οι δύο πρωταγωνιστές της πρώτης του ταινίας, ο Δημήτρης Χορν και η Έλλη Λαμπέτη, σε μια ιστορία τιμής και πάθους με φόντο την πανέμορφη Ύδρα. Με την Έλλη Λαμπέτη θα γυρίσει δύο ακόμη ταινίες-σταθμούς στη φιλμογραφία του «Το τελευταίο ψέμα» (1958) και το «Χαμένο κορμί» (1960). Στη δεύτερη ταινία μάλιστα ο Κακογιάννης δούλεψε για πρώτη φορά στα μεγάλα στούντιο της Τσινετσιτά στην Ιταλία.
Μετά γύρισε την «Eroica» μια ταινία βασισμένη στο γνωστό έργο του Κοσμά Πολίτη, συνεργαζόμενος με ερασιτέχνες ηθοποιούς. Έπειτα θέλησε να μεταφέρει στον κινηματογράφο τις μεγάλες τραγωδίες με μια δωρική αισθητική που αποτέλεσε το σήμα κατατεθέν του. Με την «Ηλέκτρα» ο Κακογιάννης αναδεικνύει μια μεγάλη Ελληνίδα τραγωδό, την Ειρήνη Παπά, ενώ στις «Τρωάδες» (1969) συνεργάζεται με την Κάθριν Χέπμπορν και τη Βανέσα Ρεντγκρέιβ. Η άτυπη τριλογία του ολοκληρώνεται με την «Ιφιγένεια» (1977, Ειρήνη Παπά, Κώστας Καζάκος κ.α.)
Στις σημαντικότερες επιτυχίες του συγκαταλέγεται και ο «Αλέξης Ζορμπάς», με τον Άντονι Κουίν στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο Κακογιάννης δεν πίστευε ότι θα κατόρθωνε να γυρίσει το Ζορμπά γιατί ο Καζαντζάκης είχε γίνει διάσημος, άρα πολύ ακριβός και τα δικαιώματά του μυθιστορήματός του είχαν πουληθεί σε μεγάλες κινηματογραφικές εταιρείες που δεν κατάφεραν όμως να προχωρήσουν στο στάδιο των γυρισμάτων. Όταν πέρασε και η τελευταία προθεσμία ο Κακογιάννης ήρθε σε επαφή με την Ελένη Καζαντζάκη και πήρε τελικά τα δικαιώματα. Στις υπόλοιπες ταινίες του ξεχωρίζουν το «Αττίλας 1974» μια συγκλονιστική καταγραφή της τραγωδίας του Κύπρου.
Πέρα από την λαμπρή πορεία του στον κινηματογράφο ο Κακογιάννης σκηνοθέτησε πολλές θεατρικές παραστάσεις και όπερες στην Ελλάδα, στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Το 2004 συνέστησε το κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία «Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης», ένα ζωντανό πολιτιστικό κύτταρο όπου φιλοξενούνται πολλές θεατρικές παραγωγές, κινηματογραφικά αφιερώματα, φεστιβάλ και εκθέσεις.
Προσωπικότητα πολυσχιδής, ο Μιχάλης Κακογιάννης πλούτισε με το ταλέντο και την ιδιαίτερα ευαίσθητη ματιά του, την εγχώρια και παγκόσμια κινηματογραφική και θεατρική τέχνη.
Οι ταινίες του βραβεύθηκαν στα μεγαλύτερα Φεστιβάλ του κόσμου, ενώ οι θεατρικές του παραστάσεις αποτελούν, δεκαετίες μετά, ορόσημο για κάθε θεατρόφιλο. Το έργο του έγινε το όχημα για να φτάσει ο Ελληνικός Πολιτισμός σε κάθε γωνιά της γης, ενώ ταυτόχρονα αποτέλεσε και αποτελεί πηγή έμπνευσης για Έλληνες και ξένους δημιουργούς.
Το επιστέγασμα της τεράστιας προσφοράς του υπήρξε η δημιουργία του Ιδρύματος Κακογιάννη, το 2004, με σκοπό τη μελέτη, υποστήριξη και διάδοση των τεχνών του κινηματογράφου και του θεάτρου.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ για όσα μας προσέφερε και θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του».
Σε αυτόν οφείλουμε μερικές από τις σημαντικότερες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου: η «Στέλλα», «Το κορίτσι με τα μαύρα», «Το τελευταίο ψέμα», «Ηλέκτρα», «Τρωάδες», «Ζορμπάς» και «Ιφιγένεια» ήταν μερικές μόνο από τις ταινίες του που απέσπασαν διθυραμβικές κριτικές, κερδίζοντας το κοινό στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ο Μιχάλης Κακογιάννης γεννήθηκε στη Λεμεσό της Κύπρου το 1922. Σπούδασε Νομική, δραματικές τέχνες και σκηνοθεσία στο Λονδίνο. Εκείνο το διάστημα εργάστηκε στο BBC ως εκφωνητής και στη συνέχεια έγινε διευθυντής του προγράμματος για την Κύπρο κι άρχισε να παρουσιάζει τις μεγάλες προσωπικότητες των ελληνικών γραμμάτων: Καζαντζάκη, Νάνο Βαλαωρίτη, Σικελιανό, Σεφέρη, Ελύτη κ.α. σε ένα πρόγραμμα που κράτησε από το 1941 -1952.
Στη δραματική τέχνη τον μύησε η Ρεβέκκα Σάφερ, στης οποίας τη σχολή παρακολούθησε μαθήματα. Ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός στο αγγλικό θέατρο, γρήγορα όμως τον κέρδισε ο κινηματογράφος. Με την ενθάρρυνση του Δημήτρη Χορν έγραψε το σενάριο της ταινίας του «Κυριακάτικο ξύπνημα» (1954) που αποτέλεσε για τον ίδιο το εναρκτήριο λάκτισμα για τη διεθνή καριέρα του. Η ταινία αναφέρεται σε μια νεαρή πωλήτρια η οποία χάνει τον τυχερό λαχείο και στο τέλος αναγκάζεται να το μοιραστεί με τον νεαρό που το βρήκε. Απέναντι στον Χορν ήταν το ανερχόμενο τότε αστέρι του θεάτρου, η Έλλη Λαμπέτη.
Στη συνέχεια ο Κακογιάννης στράφηκε στο θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια» για να γράψει την ιστορία της αριστουργηματικής ταινίας του «Στέλλα» (1955), με πρωταγωνιστές τη Μελίνα Μερκούρη, τον Αλέκο Αλεξανδράκη και τον Γιώργο Φούντα. Τα σκηνικά ήταν του Γιάννη Τσαρούχη και η μουσική του Χατζιδάκι, ενώ το φιλμ προκάλεσε αίσθηση στο φεστιβάλ Καννών, όπου προβλήθηκε.
Έξι χρόνια αργότερα το «Ποτέ την Κυριακή» θα έφερνε στο προσκήνιο και πάλι τον ελληνικό κινηματογράφο στο φεστιβάλ των Καννών. Ακολουθεί το «Κορίτσι με τα μαύρα» (1956), όπου εμφανίζονται ξανά οι δύο πρωταγωνιστές της πρώτης του ταινίας, ο Δημήτρης Χορν και η Έλλη Λαμπέτη, σε μια ιστορία τιμής και πάθους με φόντο την πανέμορφη Ύδρα. Με την Έλλη Λαμπέτη θα γυρίσει δύο ακόμη ταινίες-σταθμούς στη φιλμογραφία του «Το τελευταίο ψέμα» (1958) και το «Χαμένο κορμί» (1960). Στη δεύτερη ταινία μάλιστα ο Κακογιάννης δούλεψε για πρώτη φορά στα μεγάλα στούντιο της Τσινετσιτά στην Ιταλία.
Μετά γύρισε την «Eroica» μια ταινία βασισμένη στο γνωστό έργο του Κοσμά Πολίτη, συνεργαζόμενος με ερασιτέχνες ηθοποιούς. Έπειτα θέλησε να μεταφέρει στον κινηματογράφο τις μεγάλες τραγωδίες με μια δωρική αισθητική που αποτέλεσε το σήμα κατατεθέν του. Με την «Ηλέκτρα» ο Κακογιάννης αναδεικνύει μια μεγάλη Ελληνίδα τραγωδό, την Ειρήνη Παπά, ενώ στις «Τρωάδες» (1969) συνεργάζεται με την Κάθριν Χέπμπορν και τη Βανέσα Ρεντγκρέιβ. Η άτυπη τριλογία του ολοκληρώνεται με την «Ιφιγένεια» (1977, Ειρήνη Παπά, Κώστας Καζάκος κ.α.)
Στις σημαντικότερες επιτυχίες του συγκαταλέγεται και ο «Αλέξης Ζορμπάς», με τον Άντονι Κουίν στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο Κακογιάννης δεν πίστευε ότι θα κατόρθωνε να γυρίσει το Ζορμπά γιατί ο Καζαντζάκης είχε γίνει διάσημος, άρα πολύ ακριβός και τα δικαιώματά του μυθιστορήματός του είχαν πουληθεί σε μεγάλες κινηματογραφικές εταιρείες που δεν κατάφεραν όμως να προχωρήσουν στο στάδιο των γυρισμάτων. Όταν πέρασε και η τελευταία προθεσμία ο Κακογιάννης ήρθε σε επαφή με την Ελένη Καζαντζάκη και πήρε τελικά τα δικαιώματα. Στις υπόλοιπες ταινίες του ξεχωρίζουν το «Αττίλας 1974» μια συγκλονιστική καταγραφή της τραγωδίας του Κύπρου.
Πέρα από την λαμπρή πορεία του στον κινηματογράφο ο Κακογιάννης σκηνοθέτησε πολλές θεατρικές παραστάσεις και όπερες στην Ελλάδα, στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Το 2004 συνέστησε το κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία «Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης», ένα ζωντανό πολιτιστικό κύτταρο όπου φιλοξενούνται πολλές θεατρικές παραγωγές, κινηματογραφικά αφιερώματα, φεστιβάλ και εκθέσεις.
Προσωπικότητα πολυσχιδής, ο Μιχάλης Κακογιάννης πλούτισε με το ταλέντο και την ιδιαίτερα ευαίσθητη ματιά του, την εγχώρια και παγκόσμια κινηματογραφική και θεατρική τέχνη.
Οι ταινίες του βραβεύθηκαν στα μεγαλύτερα Φεστιβάλ του κόσμου, ενώ οι θεατρικές του παραστάσεις αποτελούν, δεκαετίες μετά, ορόσημο για κάθε θεατρόφιλο. Το έργο του έγινε το όχημα για να φτάσει ο Ελληνικός Πολιτισμός σε κάθε γωνιά της γης, ενώ ταυτόχρονα αποτέλεσε και αποτελεί πηγή έμπνευσης για Έλληνες και ξένους δημιουργούς.
Το επιστέγασμα της τεράστιας προσφοράς του υπήρξε η δημιουργία του Ιδρύματος Κακογιάννη, το 2004, με σκοπό τη μελέτη, υποστήριξη και διάδοση των τεχνών του κινηματογράφου και του θεάτρου.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ για όσα μας προσέφερε και θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου