Στους ελαιώνες των Σπάτων, κάποτε...

Μια άλλη πραγματικότητα στις αρχές της δεκαετίας του '60, πριν τη σαρωτική επέλαση του νέου αεροδρομίου: Τέτοια εποχή, μετά την ολοκλήρωση του τρύγου, ξεκινούσε το μάζεμα της ελιάς στους εκτεταμένους ελαιώνες του κάμπου των Σπάτων. 

 

Μια υπόθεση που αναλάμβανε συνήθως όλη η οικογένεια, (μικροί  - μεγάλοι!) και ενίοτε με τη βοήθεια ολιγάριθμου εργατικού προσωπικού.

Μετά, κατευθείαν στα λιοτρίβια για το λάδι της χρονιάς..

 

 

 

Η καλλιέργεια της ελιάς, ενός δέντρου που όχι τυχαία αποκαλείται ευλογημένο, εξασφάλιζε σε κάθε σπίτι, το λάδι, τις ζωτικής σημασίας βρώσιμες ελιές και επίσης τα ξύλα για το μαγείρεμα και τη θέρμανση. Μέχρι και σαπωνοποίηση έκαναν για τις οικιακές ανάγκες!

 

 

Για πολλές δεκαετίες, ο σκληροτράχηλος και ολιγαρκής μεσογείτης αγρότης που πάλευε όλη μέρα στα χωράφια του, είχε συνήθως μαζί του για προσφάι, μόνο νερό, ψωμί και ελιές...

 

 

 

 

"Εδώ η ζωή σαν άρχισε

Στου Σπάτα το χωριό

Με πίστη και αγώνα

Ρίζωσε και στάθηκε

Ακλόνητη στο χρόνο

Η καλομάνα μας ελιά

..Και συμβουλεύει δυνατά

Μην κόψουν κι αφανίσουν

Κάθε στολίδι της ζωής

Κάθε φυτό στη φύση

..Καρπός ελιάς, παλμός ζωής

..Στο σταυροδρόμι του χωριού

Που Δρόμεζα το λέμε

                                Εκεί 'τανε το μέγαρο της Μάνας μας Ελιάς.."*       

 

 

 

 *Αποσπάσματα από το ποίημα "Στη Γερόντισσα Ελιά" του Σπαταναίου φιλολόγου Νικολάου Τούντα (1918-2004).

 

 

 

 

Οι τρεις πρώτες φωτογραφίες είναι από οικογενειακά αρχεία και περιλαμβάνονται επίσης στο λεύκωμα  ΣΠΑΤΑ 1900-1960 - Όψεις από την καθημερινή ζωή, που εκδόθηκε το 2006 με επιμέλεια του συλλόγου "ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ και στο http://laografia-spata.gr

Το ποίημα και η παραπλεύρως του φωτογραφία, από το βιβλίο "Σπάτα, Μύθος, Ιστορία, Λαογραφία" του Νικολάου Τούντα, έκδοση Δήμου Σπάτων, 2005.