Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2022

Οι μπόσκες της Πρωτοχρονιάς!


 

 


 

 

 

       Ποιος να το περίμενε, ότι η μπόσκα, το ταπεινό αγριοκρέμμυδο, που το βλέπαμε στο έθιμο της Πρωτοχρονιάς των παιδικών μας χρόνων, ότι θα επιβίωνε μέχρι τις μέρες μας και θα γνώριζε τέτοιες δόξες!

 

 

                                               Το έθιμο στα Μεσόγεια 

 

 

      Από παλιά, στα χωριά των Μεσογείων και γενικά στα αρβανιτοχώρια, νωρίς το πρωί της Πρωτοχρονιάς, σηκωνόταν ο νοικοκύρης ή η νοικοκυρά του σπιτιού, έπαιρνε την μπόσκα και με την ευχή "mote shume" ("χρόνια πολλά"),  χτυπούσε ελαφρά στο μέτωπο τους υπόλοιπους της οικογένειας, για να είναι - λέει - σιδεροκέφαλοι!

Την μπόσκα την είχαν ξερριζώσει τις προηγούμενες μέρες από τα πετρώδη χωράφια όπου ευδοκιμεί και την άφηναν μέχρι το πρωί της Πρωτοχρονιάς κοντά στην είσοδο του σπιτιού.

  

 

 

 

 

Στα παιδικά μας χρόνια, στα Σπάτα, θυμόμαστε τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς, χωρίς καλά - καλά να έχουμε σηκωθεί από το κρεβάτι και να έχουμε  ξυπνήσει, δυσανασχετώντας φυσικά, να αντικρύζουμε τη μάνα χαμογελαστή πάνω από τα κεφάλια μας να ...κραδαίνει αυτό το ξερριζωμένο τεράστιο κρεμμύδι, γυμνό, χωρίς τα σημερινά εορταστικά περιτυλίγματα. Χτυπούσε τα μέτωπά μας, λέγοντας "με υγεία και ευτυχία το νέο έτος"! 


 

 

Πρωτοχρονιά 2021: Το σπάσιμο του ροδιού και η αγριοκρεμμύδα και τα έθιμα της καλοτυχίας

 

 

 

               Παντού πια, στις πρωτοχρονιάτικες αγορές

 

 

    Αν και από τη δεκαετία του 70 φαινόταν να έχει ξεχαστεί η μπόσκα, πλέον έχει επανέλθει ως πρωτοχρονιάτικο γούρι, ελέω δυναμικού εορταστικού ...μάρκετινγκ. Η μπόσκα, το αγριοκρέμμυδο, τέτοιες μέρες αφθονεί στα ανθοπωλεία και στους πάγκους των μικροπωλητών, κυρίως τσιγγάνων. Όμως τώρα έχει αποβάλλει την ταπεινή της καταγωγή. Είναι ενδεδυμένη με λαμπερά περιτυλίγματα και συχνά στολισμένη με διαφόρων ειδών γούρια! 

 

 

 

 

Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, το κρεμούν για γούρι στην πόρτα, ανήμερα της Πρωτοχρονιάς. Συναντάται με διάφορες ονομασίες, όπως "αγιοβασιλίτσα", σκιλλοκρέμμυδο, ασκελλετούρα (στην Κρήτη) κλπ. 

Να σημειωθεί, ότι το αγριοκρέμμυδο (επιστημονική ονομασία scilla maritima), ήταν σύμβολο καλοτυχίας και υγείας από τα αρχαία χρόνια, με το όνομα "Σκίλλη", ως φυτό ανθεκτικό, θεραπευτικό και συνδεδεμένο με τη γονιμότητα...

 

 

https://scontent.fath5-1.fna.fbcdn.net/v/t1.15752-9/321482325_726696128611100_5992665806526489202_n.jpg?_nc_cat=101&ccb=1-7&_nc_sid=ae9488&_nc_ohc=cUNleOIof_UAX-pOGMW&_nc_ht=scontent.fath5-1.fna&oh=03_AdTn-A6n4JpUE15a8jYSB16I90ToDVvNGQNZ3zzvKzX52A&oe=63D78C60

 
 
 
 
 

Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2022

Πέθανε ο θρύλος του ποδοσφαίρου, Πελέ

 

 


 

 

 

     Την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 82 ετών, άφησε σήμερα ο Βραζιλιάνος θρύλος του ποδοσφαίρου, Πελέ, έπειτα από πολύμηνη μάχη με τον καρκίνο. 

Ο Πελέ, προσωνύμιο του Έντσον Αράντες ντο Νασιμέντο (Edson Arantes do Nascimento) θεωρείται ως ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής του κόσμου. Αγωνιζόταν ως δεύτερος επιθετικός, αλλά λειτούργησε και ως επιθετικός μέσος. Ήταν μετρίου αναστήματος και συνδύαζε όλα τα γνωρίσματα ενός μεγάλου ποδοσφαιριστή: ακρίβεια στην πάσα, ισχυρό σουτ, απίθανη ντρίμπλα και προβλεπτικότητα στις κινήσεις των αντιπάλων του. Τον αποκαλούσαν «Perola Negra» («Μαύρο Μαργαριτάρι») και η ποδοσφαιρική του αίγλη τον κατέστησε εθνικό ήρωα τής Βραζιλίας. 

 

 

                                                  Τα παιδικά χρόνια 

  

 

      Ήταν και ο πατέρας του ποδοσφαιριστής, σε τοπικές ομάδες δεύτερης κατηγορίας. Τα παιδικά χρόνια του Πελέ ήταν φτωχικά και προκειμένου να βοηθηθεί οικονομικά και να μπορέσει να αγοράσει δική του μπάλα, δούλευε σε καταστήματα τσαγιού ως υπάλληλος και γυάλιζε παπούτσια έξω από τους κινηματογράφους ήδη από την ηλικία των επτά ετών, αν και ο ίδιος δεν είχε ακόμα δικά του παπούτσια. Σχολείο κατάφερε να πάει μόνο μέχρι την τέταρτη τάξη της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. 

 

 

                                                  Ομάδα του η Σάντος!

 

 

      Ο Πελέ ξεκίνησε παίζοντας σε τοπικές ομάδες, ώσπου το 1956, η Σάντος εκτίμησε το ταλέντο του και τον ενέταξε στην δύναμή της, όπου παρέμεινε για 18 χρόνια. Με την ασπρόμαυρη φανέλα αγωνίστηκε στην θέση του επιθετικού μέσου, το διάστημα 1956-1974, σε 638 παιγνίδια επιτυγχάνοντας 619 γκολ. Με τη Σάντος ο Πελέ κατέκτησε 6 πρωταθλήματα Βραζιλίας και 6 διεθνείς τίτλους (3 Διηπειρωτικά και 3 Κόπα Λιμπερταδόρες). 

Στις 20 Νοεμβρίου 1969, στην 909η συμμετοχή του σε αγώνα Α' Κατηγορίας της Βραζιλίας, σημείωσε το 1.000ό τέρμα του. Έγινε παγκοσμίως γνωστός με την Εθνική Βραζιλίας, τη φανέλα της οποίας φόρεσε 92 φορές επιτυγχάνοντας 77 γκολ. Οδήγησε την εθνική ομάδα τςη Βραζιλίας, την περίφημη «Σελεσάο», στην κατάκτηση τριών Παγκοσμίων Κυπέλλων (1958, 1962, 1970) και στη μόνιμη κατοχή του επάθλου Ζιλ Ριμέ. 

Αποσύρθηκε οριστικά από το ποδόσφαιρο το 1977, αφού οδήγησε την ομάδα στην οποία έπαιξε τα τρία τελευταία χρόνια της καρριέρας του, τη "New York Cosmos" , στην κατάκτηση του πρωταθλήματος των ΗΠΑ. 

Είχε τιμηθεί με πλήθος πολιτικών και αθλητικών βραβείων. Το 1994 ονομάστηκε πρεσβευτής καλής θελήσεως της UNESCO και το 1999 «Ποδοσφαιριστής του Αιώνα» από την FIFA, περιόδευε δε συνεχώς ανά τον κόσμο.

 

 

 https://www.to10.gr/wp-content/uploads/2022/12/FlKrBJZXkAAy6St.jpg

            











                                           

 

                                    Ο Πελέ άλλαξε το ποδόσφαιρο

 

 

   Από το ντεμπούτο του στο Παγκόσμιο Κύπελλο το 1958 έως το λυκόφως της καριέρας του στην Αμερική, ο Πελέ άλλαξε τον τρόπο που παίζεται το ποδόσφαιρο και έφερε ευχαρίστηση και δεξιότητες στο άθλημα. Επηρέασε τη λαϊκή κουλτούρα περισσότερο από οποιοδήποτε άλλoν, παραμένοντας πάντα το οριστικό σημείο αναφοράς για το μεγαλείο του ποδοσφαίρου σε όλες τις εποχές. 

Το 1970 που η εικόνα του βρίσκονταν στην κορύφωσή της ψηφίστηκε ως το πιο διάσημο άτομο στον κόσμο, όμως παρά την ακτινοβολία του και τη συσσώρευση περιουσίας, έζησε μια διακριτική ζωή, μακριά από επικίνδυνες εξωαθλητικές προκλήσεις διάγοντας συνετό βίο και διατηρώντας μια ευρέως αποδεκτή δημόσια παρουσία.

Ο Πελέ τιμήθηκε με πλήθος βραβείων, όπως το 1994 που ονομάστηκε πρεσβευτής καλής θελήσεως της UNESCO, το 1999 , που ανακηρύχτηκε «Ποδοσφαιριστής του Αιώνα» από την FIFA κ. ά. 

 

 

                            Γνώμες των ανθρώπων του ποδοσφαίρου για τον Πελέ

 

 

      Ο Πελέ απολάμβανε απέραντου σεβασμού και θαυμασμού από διάσημους ποδοσφαιριστές και παράγοντες του αθλήματος. Ενδεικτικά, μερικές από αυτές τις γνώμες: 

 

«Μερικές φορές νιώθω σαν να επινοήθηκε το ποδόσφαιρο για αυτόν τον μαγικό παίκτη». Μπόμπυ Τσάρλτον

 

«Ο μεγαλύτερος παίκτης στην ιστορία ήταν ο Ντι Στέφανο. Αρνούμαι να κατατάξω τον Πελέ ως παίκτη. Ήταν πάνω από αυτό». Φέρεντς Πούσκας. 

 

«Μπορώ να γίνω νέος Ντι Στέφανο, αλλά δεν μπορώ να είμαι νέος Πελέ. Αυτό είναι κάτι που ξεπερνά τα όρια της λογικής». Γιόχαν Κρόιφ. 

 

«Τώρα ο Μέσι είναι ο κορυφαίος όλων, είναι η ώρα του. Όμως, ο κορυφαίος όλων των εποχών είναι ο Πελέ. Είναι πάνω από τον Μέσι». Φραντς Μπεκενμπάουερ. 

 

«Ο Πελέ ήταν ο πιο ολοκληρωμένος παίκτης που έχω δει ποτέ, είχε τα πάντα. Δύο καλά πόδια, μαγεία στον αέρα. Γρήγορος. Δυνατός. Θα μπορούσε να νικήσει τους αντιπάλους με δεξιότητα. Θα μπορούσε να ξεπεράσει τους ανθρώπους. Με μόνο αυτό το ύψος έμοιαζε με έναν τεράστιο αθλητή στο γήπεδο. Ήταν ο καλύτερος γιατί μπορούσε να κάνει οτιδήποτε και όλα σε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου. Θα μπορούσε να παίξει σε οποιαδήποτε θέση». Μπόμπυ Μουρ. 

 

 


 

 

 

 

 

 

Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2022

Χειμωνιάτικα τοπία ναΐφ τέχνης

 

Ann Weaver

 

 

Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.
Jo Parry

 


 

Μπορεί να είναι εικόνα δέντρο και χιόνι
Άγνωστος

 


 

Μπορεί να είναι απεικόνιση
Johanna Wright


 


Μπορεί να είναι εικόνα 3 άτομα
Olaf Ulbricht


 

 

 

Μπορεί να είναι εικόνα εσωτερικός χώρος
Anna Kotvasova


 

 

 


Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.
Florin Bejinari

 

 

 


Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.
 Vesna Kucharik

 

 

Μπορεί να είναι καρτούν εξωτερικοί χώροι
 morgana.fantasy


 

 

 

 

 

Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.
 Vesna Kucharik

 
 
Μπορεί να είναι εικόνα 8 άτομα
Vida Gabor
 
 


Μπορεί να είναι εικόνα φωτιά και κείμενο
                                                            John Kim


 

 

 

Μπορεί να είναι απεικόνιση εσωτερικός χώρος
Kristína Kemeníková


 


Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.
Clo d'Ham

 

 

 


Μπορεί να είναι εικόνα 1 άτομο και ελάφι
Jan Stillon

 

 

 


 
Μπορεί να είναι εικαστικό 3 άτομα και δέντρο
Mariana Mihut
 

 

 

Μπορεί να είναι εικόνα 2 άτομα και δέντρο
 Debbie Criswell


 

Μπορεί να είναι εικόνα 1 άτομο
Και υπέροχος Pieter Brueghel!

 

 

     Ναΐφ τέχνη (Naïve art, ή Toddler art) είναι μία κατηγορία τέχνης που χαρακτηρίζεται από μια παιδικού τύπου απλοϊκότητα, τόσο στην ύλη και το περιεχόμενο όσο και στην τεχνική.  Πολλοί διάσημοι Ευρωπαίοι ζωγράφοι του 20ού αιώνα μπορεί εύκολα να ταξινομηθούν άμεσα ή έμμεσα στην τεχνοτροπία Ναΐφ, όπως ο Joan Miro, ο Henri Émile Benoît Matisse, o Paul Gauguin, Pieter Brueghel κ. ά. Ο Ισπανός Huan Miro, δήλωσε  μάλιστα: "Χρειάστηκε να γεράσω, για να μάθω να ζωγραφίζω σαν παιδί".

 

 

                              Χαρακτηριστικά της τέχνης ναΐφ

 


 

      Αν και ο όρος "τέχνη ναΐφ" ("naïve art") αντιμετωπιζόταν στο παρελθόν σαν μια περιθωριακή τέχνη,χωρίς φόρμα και χωρίς ή με λίγη εκπαίδευση καλλιτέχνη, ήδη από τον 20ό αιώνα, υπάρχουν ακαδημίες τέχνης Ναΐφ. Αυτή η τέχνη πλέον αναγνωρίζεται ως επίσημη τεχνοτροπία και παρουσιάζεται σε αίθουσες τέχνης σε όλο τον κόσμο. 

 

 

 

Πηγη εικόνων: https://www.google.com/search?q=Naive+Art+Extraordinaire 


 

Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2022

Η Ολλανδία ζήτησε συγγνώμη για την αποικιοκρατία

 

 




 

       Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε ζήτησε χθες συγγνώμη εξ ονόματος του ολλανδικού κράτους, για τον ιστορικό του ρόλο στη δουλεία και για τις συνέπειες που, όπως παραδέχθηκε, εξακολουθούν να υφίστανται μέχρι σήμερα:

"Σήμερα ζητώ συγγνώμη", είπε ο Ρούτε, σε μια ομιλία που αναμεταδόθηκε από την τηλεόραση, τονίζοντας ότι η δουλεία πρέπει να αναγνωριστεί "με τους πιο ξεκάθαρους όρους ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας". Αναγνώρισε, ότι "το παρελθόν δεν μπορεί να διαγραφεί, παρά μόνο να αντιμετωπιστεί", υποστηρίζοντας, ότι για αιώνες, το ολλανδικό κράτος "επέτρεψε, ενθάρρυνε και επωφελήθηκε από τη δουλεία".. 

 Η συγγνώμη έρχεται εν μέσω μιας ευρύτερης επανεξέτασης του αποικιοκρατικού παρελθόντος της χώρας, περιλαμβανομένων των προσπαθειών επιστροφής κλεμμένων έργων τέχνης και των τωρινών αγώνων της ενάντια στο ρατσισμό. 

 

 

                                                     Οι επικρίσεις

 

Όμως η όλη διαχείριση του θέματος προκάλεσε αντιδράσεις από οργανώσεις ακτιβιστών πρώην ολλανδικών αποικιών. Θεωρούν, ότι η συγγνώμη έπρεπε να ειπωθεί από τον αρχηγό του ολλανδικού κράτους, τον βασιλιά Γουλιέλμο-Αλέξανδρο και ότι επίσης υπήρξε ανεπαρκής διαβούλευση για το θέμα, υποστηρίζοντας ότι η επικείμενη απολογία έχει μία «αποικιακή αίσθηση». Χαρακτηριστική η δήλωση από μια οργάνωση πρώην αποικίας: "Ο τρόπος που η κυβέρνηση χειρίζεται το θέμα, δίνει την εντύπωση ενός νεοαποικιακού ξεράσματος"! 

 

 

   Το δουλεμπόριο συνέβαλε στη "χρυσή" εποχή της Ολλανδίας

 

 

       Περισσότεροι από 600.000 άνθρωποι από την Αφρική και την Ασία διακινήθηκαν από Ολλανδούς δουλεμπόρους μεταξύ του 17ου και του 19ου αιώνα. Οι σκλάβοι άνδρες, γυναίκες και παιδιά αναγκάστηκαν να εργάζονται σε φυτείες ζάχαρης, καφέ και καπνού, σε ορυχεία και ως σκλάβοι στο «Νέο Κόσμο», ενώ δέχονταν ακραία σωματική, ψυχική και σεξουαλική βία. Τα έσοδα από τη δουλεία πλούτισαν το Βασίλειο των Κάτω Χωρών και συνέβαλαν στη «Χρυσή Εποχή» της Ολλανδίας, μια περίοδο οικονομικής ευημερίας τον 17ο αιώνα, κατά την οποία η χώρα αναπτύχθηκε πολιτισμικά και οικονομικά. 

 

 

Dutch finally admit 'shameful acts' in colonial Indonesia – Asia Times

 

 

                                        Αποζημιώσεις; 'Οχι!


 

     Μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά την ομιλία του, Πρωθυπουργός, ο Μαρκ Ρούτε σημείωσε ότι η κυβέρνηση δεν προσφέρει αποζημίωση στους απογόνους των σκλάβων. Ιδρύει μόνο ένα ταμείο 200 εκατομμυρίων ευρώ, για πρωτοβουλίες που θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κληρονομιάς της δουλείας στην Ολλανδία και στις πρώην αποικίες της, για την ενίσχυση της εκπαίδευσης σχετικά με το θέμα, την ίδρυση μουσείου δουλείας κλπ.

 

 

Slavery In Dutch Colonial Era – Islam In Indonesia

 

 


Πηγές: reuters.com, nytimes.com, euronews.com




Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2022

Το χάος στο Περού συνεχίζεται






      Μετά την καθαίρεση και φυλάκιση του αριστερού εκλεγμένου Προέδρου του Περού, του Ινδιάνου Πέδρο Καστίγιο, στις 7 Δεκεμβρίου, ξεκίνησαν τεράστιες κινητοποιήσεις και ταραχές σε όλη τη χώρα. 

 

Πάνω από είκοσι διαδηλωτές είναι νεκροί και ο στρατός έχει κατεβεί στους δρόμους. Στο μεταξύ, μεγάλος αριθμός τουριστών έχει εγκλωβιστεί.

 

 Οι διαδηλωτές ζητούν την αποφυλάκιση του πρώην Προέδρου, τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών και την παραίτηση της νέας Προέδρου Ντίνα Μπολουάρτε, που ανέλαβε την εξουσία.

 

 

Περού: Υπό κράτηση ο πρόεδρος Πέδρο Καστίγιο
Ο πρώην Πρόεδρος Πέδρο Καστίγιο

 

 

 

                           Οι διεθνείς αντιδράσεις

 

      Η μία μετά την άλλη, οι χώρες της Λατινικής  Αμερικής συντάσσονται στο πλευρό του φυλακισθέντος Περουβιανού Προέδρου. Ήδη η Κολομβία, η Αργεντινή, η Βολιβία και το Μεξικό επέκριναν ως σκανδαλώδεις τις διαδικασίες αποπομπής του Καστίγιο. Αντίθετα, κανένας δυτικός ηγέτης δεν αναφέρθηκε στα γεγονότα, αλλά και τα δυτικά μέσα ενημέρωσης τήρησαν σχετική σιγή... 

 

      Φαίνεται, πως το μαλακό υπογάστριο των ΗΠΑ δε θα ησυχάσει ποτέ, αφού η λαϊκή βούληση είναι σεβαστή μόνον όταν δεν ενοχλεί, διαφορετικά υπονομεύεται ποικιλοτρόπως. Προηγούμενο παράδειγμα η Βολιβία. Και ...έπεται συνέχεια.  

 

 

Περου διαδηλωσεις Δεκεμβριος 2022