Ο κορυφαίος διανοητής Γιούργκεν Χάμπερμας στην Αθήνα

      

     Ένας από τους σπουδαιότερους εν ζωή φιλοσόφους, ευρύτερα γνωστός για την εργασία του στην έννοια της «δημόσιας σφαίρας», εκπρόσωπος της παράδοσης της κριτικής θεωρίας και του πραγματισμού, ο 84χρονος Γερμανός φιλόσοφος Γιούργκεν Χάμπερμας (Jürgen Habermas) είναι ο μεγάλος «πρωταγωνιστής» του 23ου Παγκόσμιου Συνεδρίου Φιλοσοφίας που γίνεται στη χώρα μας για πρώτη φορά. 

Στο κατάμεστο αμφιθέατρο της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και με το ακροατήριο να κρέμεται από τα χείλη του, μίλησε χτες σχεδόν μία ώρα όρθιος στο βήμα και αναφέρθηκε στην έννοια του πολίτη του κόσμου και στην ανάγκη για περισσότερη δημοκρατία στην Ευρώπη. Επίσης απάντησε στους Ελληνες δημοσιογράφους για την ελληνική όψη της οικονομικής κρίσης, τους κινδύνους που ελλοχεύουν στην άνοδο του εθνικισμού, αλλά και την ευρωπαϊκή αμηχανία που υπάρχει στην αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης.   

 

                           Για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση

 

      Υπενθύμισε ότι τα τρία συστατικά στοιχεία κάθε δημοκρατικού συστήματος είναι "ο λαός ως φορέας της πολιτικής βούλησης, το κράτος ως οργανισμός που δίνει στους πολίτες τη δυνατότητα να δρουν συλλογικά, και η νόμιμα συγκροτημένη κοινότητα των πολιτών ως εθελοντική ένωση ελεύθερων και ίσων ατόμων. "Χωρίς μία κοινή δημοσιονομική και οικονομική πολιτική που θα επεκταθεί στη συνέχεια και σε άλλα πεδία, όπως το φορολογικό σύστημα και η κοινωνική πολιτική, η ΕΕ δεν θα μπορέσει να επιστρέψει στη σταθερότητα στο άμεσο μέλλον", τόνισε ο Γ. Χάμπερμας.

"Μακροπρόθεσμα, ο δανεισμός σε υπερχρεωμένα κράτη δε θα είναι αρκετός για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους", υπογράμμισε.

Σε κάθε περίπτωση, σημείωσε, η εμβάθυνση μιας θεσμοθετημένης συνεργασίας απαιτεί περισσότερη δημοκρατία στην Ευρώπη και επομένως αλλαγές στις συνθήκες που διέπουν τη λειτουργία της. Αντίθετα,  η ΕΕ διολισθαίνει σε μία μορφή τεχνοκρατίας στην οποία συμμετέχουν τα κράτη-μέλη χωρίς τη συμμετοχή των πολιτών τους.

 

                            Κριτική στη γερμανική κυβέρνηση

 

      Ο Γιούργκεν Χάμπερμας άσκησε κριτική στη γερμανική κυβέρνηση επισημαίνοντας ότι υπό την ηγεσία της, η Ε.Ε. θέτει σε προτεραιότητα για την επίλυση της κρίσης, τη δημοσιονομική ισορροπία κάθε κράτους-μέλους.

"Στις χώρες που έχουν χτυπηθεί από την κρίση, η πολιτική αυτή πλήττει τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, τις δημόσιες υπηρεσίες, τα συλλογικά αγαθά. Το μεγαλύτερο κόστος, επομένως, καλούνται να το πληρώσουν τα λιγότερο ευνοημένα στρώματα της κοινωνίας".
Το ζητούμενο, συνεπώς, είναι η πολιτική αλληλεγγύη, την οποία, υπογράμμισε ο Γ. Χάμπερμας, δεν πρέπει να συγχέουμε με την έννοια της δικαιοσύνης. Τα ισχυρά κράτη της Ε.Ε. αποφεύγουν να εξηγήσουν στους πολίτες τους, ότι χωρίς αυτή την πολιτική αλληλεγγύη δε θα μπορέσει να ενισχυθεί η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα στην ευρωζώνη. Ο λόγος είναι ότι η πολιτική αλληλεγγύη θα οδηγήσει σε μια αναδιανομή του πλούτου, που μεσοπρόθεσμα θα λειτουργήσει σε βάρος των ισχυρών οικονομιών.

"Ερμηνεύω αυτή τη στάση ως ένδειξη πολιτικής δειλίας εάν όχι καθαρού καιροσκοπισμού την ώρα που η Ευρώπη βρίσκεται ενώπιον μιας πρόκλησης τεραστίων διαστάσεων".

 

                                        Για τους μετανάστες 

 

«Αμέσως μετά την ένωση ανατολικής - δυτικής Γερμανίας υπήρξε στη Γερμανία μεγάλη εισροή μεταναστών και αναπτύχθηκε ένα έντονο κλίμα ξενοφοβίας. Οι Χριστιανοδημοκράτες αντέδρασαν παίρνοντας περιοριστικά μέτρα, τα οποία ακολούθησαν και οι Σοσιαλδημοκράτες. Εγώ τάχθηκα δημόσια εναντίον των απαγορευτικών μέτρων. Δε  μπορούμε βέβαια να ζητήσουμε να ανοίξουν εντελώς τα σύνορα, είναι κάτι που δεν μπορούν να αντέξουν οι τοπικές οικονομίες. Χρειάζεται να βάλουμε φραγμούς, αλλά υπάρχουν διάφορες απόψεις επ' αυτού, από τις πιο φιλελεύθερες ως τις πιο συντηρητικές. Προσωπικά τάσσομαι με τις πιο φιλελεύθερες.

Είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει οπωσδήποτε να   μ ο ι ρ α σ τ ε ί   α υ τ ό   τ ο   β ά ρ ο ς.  Κι εμείς οι πολίτες θα πρέπει να γίνουμε περισσότερο ανεκτικοί».

 

                                  

                       Για την κατάσταση στην Ελλάδα

 

      Σχετικά με το κλείσιμο της   Ε Ρ Τ:  «Μου ακούγεται σαν μια απελπισμένη πολιτική πράξη. Πρόκειται για βασικά δικαιώματα»! 

Για υψηλά ποσοστά της   α κ ρ ο δ ε ξ ι ά ς   στην Ελλάδα και τη συµµετοχή της στο κοινοβούλιο, τόνισε: «Ο ακροδεξιός λαϊκισµός είναι επικίνδυνος δεδοµένου ότι τον ακολουθεί ένα µεγάλο τµήµα του πληθυσµού», το οποίο, ενδέχεται να είναι «απληροφόρητο, στρεσσαρισµένο, σε µια κατάσταση ανάγκης. Αν η επικίνδυνη ακροδεξιά συγκεντρώνει µεγάλα ποσοστά δηµοτικότητας, πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι πολλοί άνθρωποι που συντάσσονται µαζί της παρασύρονται και αυτό οφείλεται σε άγνοια...». Η πρόκληση; «Να φέρουµε τους ανθρώπους πίσω, µε σωστή πληροφόρηση κι επιχειρήµατα».

Κάνοντας επίθεση στην  τ ρ ό ι κ α,  αναφέρει ότι "δεν κάνει τίποτε άλλο από το να μεταφράζει τις προσταγές των τραπεζών και των χρηματαγορών σε μέτρα λιτότητας και πακέτα διάσωσης".

 

                                    Για το ρόλο των φιλοσόφων

 

      «Οι φιλόσοφοι γράφουν βιβλία και διδάσκουν. Ίσως θα μπορούσαν να κάνουν πιο αισθητή την παρουσία τους καταθέτοντας τις απόψεις τους στον Τύπο. Αυτό που μπορούν να κάνουν πάντως είναι να βοηθήσουν τους πολίτες να αντιληφθούν καλύτερα το σύγχρονο τρόπο ζωής».

 

 

Πηγές: theinsider.gr