Οι πολιτικοί γάμοι ξεπέρασαν τους θρησκευτικούς!

      

      Ο πρώτος που πρότεινε στη χώρα μας τη θέσπιση του πολιτικού γάμου και μάλιστα ως υποχρεωτικού, ήταν ο   Α λ έ ξ α ν δ ρ ο ς   Π α π α ν α σ τ α σ ί ο υ   από τη δεκαετία του '20!  Μια δεύτερη απόπειρα έγινε το 1926 από τον Υπουργό Δικαιοσύνης Ιωσήφ Κούνδουρο, αλλά η πρόταση απορρίφθηκε από το δικτάτορα Πάγκαλο. Απασχόλησε και τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή του Αστικού Κώδικα τη δεκαετία του '30, με εισήγηση πάλι του Αλέξανδρου Παπαναστασίου*, χωρίς τελικά να υιοθετηθεί. Αν και σε πολλές χώρες της Ευρώπης ισχύει από τον 18ο αιώνα (και στη Τουρκία από το 1924!), στην Ελλάδα τελικά θεσμοθετήθηκε το 1982 από την κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου, μόνον ως προαιρετικός και  κάτω από αρκετές αντιδράσεις. Τον πρώτο καιρό, τα ζευγάρια που διέβαιναν την πόρτα του δημαρχείου ήταν ελάχιστα και το γεγονός εθεωρείτο αξιοπερίεργο.  

Κι όμως σήμερα, είκοσι δύο χρόνια μετά, οι πολιτικοί γάμοι είναι περισσότεροι από τους θρησκευτικούς. Μετά το 2000 άρχισε να κερδίζει συνεχώς έδαφος, ώσπου, το 2012 έγινε η μεγάλη ανατροπή, βοηθούσης και της οικονομικής κρίσης. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), οι πολιτικοί γάμοι ξεπέρασαν για πρώτη φορά τους θρησκευτικούς: 51,8% έναντι 48,2%! Μάλιστα σύμφωνα με τον πρόεδρο της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος, Κ. Βλαχάκη, η τάση συνεχίζει να είναι αυξητική...

                                   Οι αιτίες της ραγδαίας μεταστροφής

 

       Μέχρι πρότινος η αποστροφή στο θεσμό του πολιτικού γάμου, είχε σαν δικαιολογία το ισχυρό θρησκευτικό συναίσθημα και την τήρηση των παραδόσεων. Τώρα, προβάλλεται ως αιτία της μεταστροφής, η οικονομική κρίση και κατά συνέπειαν η αποφυγή ενός  πολυέξοδου θρησκευτικού γάμου με κοσμικότητες. 

Είναι όμως έτσι; Ποιός απαγορεύει στους θρησκευόμενους και στους λάτρεις της παράδοσης την απλή τέλεση ενός  λ ι τ ο ύ   θ ρ η σ κ ε υ τ ι κ ο ύ    μ υ σ τ η ρ ί ο υ;  Όμως, γεγονός είναι, ότι το θρησκευτικό συναίσθημα και η προσήλωση στην παράδοση κατέρρευσαν αμέσως μπροστά στην οικονομική αδυναμία οργάνωσης πολυτελούς γάμου στη βάση της  κ ο ι ν ω ν ι κ ή ς   ε π ί δ ε ι ξ η ς. Αναπόφευκτα εξάγεται το συμπέρασμα, ότι σε μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού μάλλον απουσίαζαν σταθερές αξίες και πεποιθήσεις, με αποτέλεσμα ένα επίπλαστο θρησκευτικό συναίσθημα και όχι τόσο ισχυρές  παραδόσεις, τελικά. Έτσι, η αμηχανία λόγω της αλλαγής του τρόπου ζωής και οι κοινωνικές αγκυλώσεις, οδήγησαν γρήγορα στην πρόσφορη λύση ενός πολιτικού γάμου με την εύκολη προβολή ποικίλων δικαιολογιών. Πολύ περισσότερο τώρα, που, επειδή αποτελεί επιλογή των περισσότερων, ο πολιτικός γάμος είναι πια και κοινωνικά αποδεκτός. 

 

*"Το υποχρεωτικόν του θρησκευτικού γάμου ημπορεί να έχη δικαιολογίαν μόνον εις θεοκρατικόν καθεστώς... Ο γάμος είναι μία σχέσις εντελώς ιδιωτική... δημιουργεί σπουδαιοτάτας νομικάς σχέσεις και υποχρεώσεις και δια την πιστοποίησιν του οποίου είναι συμφέρον να υπάρχουν ωρισμένοι πανηγυρικοί τύποι, οι οποίοι πρέπει να είναι ομοιόμορφοι... Εάν θέλωμεν να εξυψώσωμεν την Εκκλησίαν πρέπει να της δώσωμεν να εννοήση ότι οφείλει να διαμορφωθή κατά τοιούτον τρόπον ώστε να γίνη πράγματι ψυχική άνάγκη των ανθρώπων..." (Αγόρευση του Αλέξανδρου Παπαναστασίου στην επιτροπή σύνταξης του Αστικού Κώδικα στις 29.12.1930.- Πολιτικά Κείμενα Β' σελ. 679)