Αγιοποιήθηκε για δεκαετίες ολόκληρες, με αποτέλεσμα να παρασιωπώνται, συστηματικά και έντεχνα, ο βίος και η πολιτεία του από το το τέλος του 19ου αιώνα μέχρι το 1941 που πέθανε ενώ οι Γερμανοί κατακτητές έμπαιναν στην Αθήνα.
Τα πεπραγμένα του, κάτω από το πέπλο της προσωπικής του ιδεολογίας, που δεν ήταν άλλη από την επιβολή του ολοκληρωτισμού, τη φασιστική διαπαιδαγώγηση και την πλήρη απέχθεια για τον κοινοβουλευτισμό και τη δημοκρατία, ("να πίω αίμα κοινοβουλευτικόν"1, γράφει!), καταγγέλλονται καί από τους πολιτικούς του αντιπάλους καί από πολιτικούς που συνεργάστηκαν μαζί του, αλλά κυρίως ΟΜΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ, ΑΠΕΡΙΦΡΑΣΤΑ, ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ.
Το ημερολόγιο
Αποτελείται από 4 τόμους, σε σύνολο 2.000 σελίδων περίπου. Γράφει για τα δημόσια πράγματα, αλλά και για όλα τα προσωπικά και οικογενειακά του θέματα. Δεν παραλείπει και ...μακρόσυρτες φιλοσοφικού τύπου αναλύσεις και κείμενα πολιτικών μανιφέστων. Εντυπωσιάζει η αναφορά σε εσώψυχες και μύχιες σκέψεις του και γίνεται φανερό, πως το ημερολόγιο, για τον Μεταξά, είναι ένα καταφύγιο που ο ψυχισμός του έχει απόλυτη ανάγκη. Σε κάθε περίπτωση, αποτελεί πολύτιμη πηγή για την ιστορική περίοδο που αναφέρεται και βεβαίως για την ανάλυση της προσωπικότητάς του.
Ολοκληρωτική ιδεολογία
Όλο του το γραπτό διαπνέεται από λατρεία για την γερμανική φυλή, εκφράζεται δε συγχρόνως κατά των Εβραίων2.
Ο Μεταξάς με τον Γκαίμπελς στην Αθήνα, το 1939 |
Παράλληλα, διακηρύσσει συνεχώς την απόλυτη αφοσίωση και υποταγή στον Βασιλιά, σε σημείο, να δηλώνει ξεκάθαρα, ότι αδιαφορεί για την πατρίδα: "...Μου είναι αδιάφορον αν αι πράξεις του προξενούν καλόν ή κακόν εις το Έθνος. Τον ακολουθώ τυφλώς σε ό, τι θέλει"3.
Ο Μεταξάς, όσο και αν προσπάθησε, ποτέ δεν τιμήθηκε με την ψήφο του ελληνικού λαού. Το κόμμα του λάμβανε, κάθε φορά, πολύ μικρό ποσοστό, παραμένοντας στο περιθώριο. Γι αυτό, προσπαθούσε να επιβληθεί, βασιζόμενος πάντα στο στρατό και στις συνωμοτικές οργανώσεις, κινούμενος στο παρασκήνιο, προετοιμάζοντας κινήματα και χειραγωγώντας πολιτικές αποφάσεις. Να σημειωθεί, πως ο Ελευθέριος Βενιζέλος τον είχε υποπτευθεί και για την εναντίον του απόπειρα δολοφονίας, το 1933.
Ψυχοπαθολογίες....
Αυτό που προκαλεί κατάπληξη στο ημερολόγιο, είναι ο ψυχισμός του και σίγουρα θα άξιζε τον κόπο να αποφανθούν οι ειδικοί περί αυτού. Ατέλειωτες οι εξάρσεις μεγαλωσύνης και οι φανταστικές ιδέες περί του εαυτού του.
Π.χ., το 1912: "Έγινα, ως βλέπεις, μεγάλος άνθρωπος....Είμαι τρανός" ...Αν έλειπε και αυτό το μεθοδικόν και λεπτομερές πνεύμα το ιδικόν μου, τί θα εγίνετο η Ελλάς; Ή το 1927: "Έσωσα την Ελλάδα!"4 και άλλα τέτοια.
Περιγράφει ακόμα την ...καπελλιέρα του, που χωράει το ..λοφίο του και αναφέρει, ότι χρειάζεται ...γόβες λουστρίνια!!5
Είναι γνωστό πόση θυμηδία προκαλούν μέχρι σήμερα, οι συχνές αναφορές του στο ημερολόγιο, για κάποιες "προσωπικές" του συνήθειες!!!
Αναρίθμητες φορές , όπως ομολογεί ο ίδιος, βασανίζεται, σε όλο το βίο του, από συνεχείς μεταπτώσεις, καταθλίψεις και εξάρσεις και μάλιστα λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή για να τις καταπολεμήσει.
Διακατέχεται συχνά από απίστευτα συμπλέγματα κατωτερότητας. Γράφει το 1934: "Περνώ αφανής"... Και το 1940, μεσούντος του ελληνοϊταλικού πολέμου, σε μια συναντηση με τους Άγγλους: "Με προσέχουν πολύ ολίγον. Δεν ξέρω αγγλικά. Είμαι και κοντός".6
Δεν κρύβει, πως στο Επιτελείο τον αποκαλούσαν ανισόρροπο και ακόμη αναφέρεται διεξοδικά στον αδελφό του, ο οποίος πέθανε στο ψυχιατρείο, αλλά και στην αδελφή του, η οποία έπασχε και αυτή από σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Παράφρονα επίσης, τον θεωρούσε ο Γεώργιος Βλάχος της Καθημερινής...7
Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου Αυγούστουμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμ
Ο Μεταξάς στο ημερολόγιό του, σχετικά με τη δικτατορία που εγκαθίδρυσε με τον Γεώργιο Β΄, αναφέρεται πιο πολύ στις περιοδείες και ομιλίες του, στις συνεργασίες του με τον διαβόητο Υπουργό Ασφαλείας Μανιαδάκη και δίνει μεγάλο βάρος στη διαπαιδαγώγηση της νεολαίας μέσα από τις τάξεις της ΕΟΝ. Δηλώνει πως τον ενδιαφέρει η τάξη και η ασφάλεια του καθεστώτος, πάση θυσία.
Συγχρόνως αποσιωπά:
-
Τις χιλιάδες εκτοπίσεις, και διώξεις (αναμεσά τους, αυτές των πρώην
Πρωθυπουργών, Ανδρέα Μιχαλακόπουλου, που πέθανε άρρωστος στην εξορία, Αλεξάνδρου Παπαναστασίου, που τέθηκε σε κατ΄οίκον περιορισμό και πέθανε λίγο μετά και Γεωργίου Καφαντάρη, που έμεινε στην εξορία σε όλη τη
διάρκεια της δικτατορίας).
Ο διαβόητος Μανιαδάκης |