Πέθανε ο Μ. Γκορμπατσόφ

 

 

     Έφυγε από τη ζωήσε ηλικία 91 ετών ο πρώην πρόεδρος της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ενόσω νοσηλευόταν σε νοσοκομείο της Μόσχας, όπως μετέδωσε τα ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων TASS και RIA Novosti. 

 

 

                                         Η πορεία προς το Κρεμλίνο 

 

 

      Ο Μιχαήλ Σεργκέγιεβιτς Γκορμπατσόφ υπήρξε ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης (από το 1985 μέχρι το 1991). 

Έχοντας μικτή ρωσική και ουκρανική καταγωγή, γεννήθηκε στην περιοχή της Σταυρούπολης σε μια φτωχή οικογένεια αγροτών. Μεγαλώνοντας στην εποχή του Ιωσήφ Στάλιν, δούλευε στα νιάτα του στα κολχόζ.  Σπούδασε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας και έγινε ένθερμος υποστηρικτής της αποσταλινοποίησης, που προωθούσε ο Νικίτα Χρουστσόφ. Το 1974 μετακόμισε στη Μόσχα για να γίνει ο Πρώτος Γραμματέας του Ανωτάτου Σοβιέτ και το 1979 έγινε υποψήφιο μέλος του πολιτικού γραφείου του κόμματος. Μέσα σε τρία χρόνια από το θάνατο του Σοβιετικού ηγέτη Λεονίντ Μπρέζνιεφ και μετά τα σύντομα καθεστώτα των Γιούρι Αντρόποφ και Κονσταντίν Τσερνιένκο, το πολιτικό γραφείο εξέλεξε τον Γκορμπατσόφ ως Γενικό Γραμματέα, το 1985.

 

 

                    Οι μεταρρυθμίσεις και το τέλος του υπαρκτού σοσιαλισμού 

 

 

     Με τις μεταρρυθμίσεις του, ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ συνέβαλε μεν στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου, αλλά δεν κατάφερε να αποτρέψει τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Όταν οι διαδηλώσεις σάρωσαν το 1989 την κομμουνιστική Ανατολική Ευρώπη, ο Γκορμπατσόφ δεν αναμίχθηκε για να καταστείλει τις εξεγέρσεις, αντίθετα από την πολιτική των προκατόχων του στα γεγονότα της Ογγαρίας το 1956 και της Τσεχοσλοβακίας το 1968. 

Ακολούθησε η αυτονομία στις 15 δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία διαλύθηκε μέσα σε διάστημα δύο ετών με χαοτικό τρόπο, αν και ο Γκορμπατσόφ πάλεψε μάταια για να αποτρέψει την κατάρρευσή της. Διακηρύσσοντας την γκλάσνοστ (διαφάνεια) και την περεστρόικα (ανασυγκρότηση), προσπάθησε να εισάγει περιορισμένες πολιτικές και οικονομικές ελευθερίες, αλλά οι μεταρρυθμίσεις δεν προχώρησαν. 

Πολλοί είναι οι Ρώσοι που δε συγχώρησαν ποτέ τον Γκορμπατσόφ αφενός για την αναταραχή που προκάλεσαν οι μεταρρυθμίσεις του, θεωρώντας πως η επακόλουθη υποβάθμιση του βιοτικού τους επιπέδου ήταν ένα πολύ υψηλό τίμημα που κλήθηκαν να πληρώσουν για τον εκδημοκρατισμό και αφετέρου τον θεώρησαν «νεκροθάφτη» της Σοβιετικής Ένωσης, της άλλοτε ακμαίας υπερδύναμης . 

      Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ παραμένει μια αμφιλεγόμενη ιστορική προσωπικότητα. Για πολλά χρόνια μάλιστα, υπήρχε το ερώτημα κατά πόσον ήταν οι ενέργειές του που συνετέλεσαν αποφασιστικά στο τέλος των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού ή αν εκείνος απλώς τράβηξε το τελευταίο κομμάτι του ντόμινο και αμέσως τα πάντα κατέρρευσαν....

 

 

                              Οι σχέσεις με τον Πούτιν και το Ουκρανικό 

 

 

   Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, αν και δεν αποστασιοποιήθηκε ποτέ από τον Βλαντιμίρ Πούτιν, είχε ασκήσει αρκετές φορές έντονη κριτική για τα αντιδημοκρατικά μέτρα του Ρώσου ηγέτη. 

Σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, είχε αναφερθεί  στην αλαζονική μεταχείριση της Ρωσίας από τις ΗΠΑ από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και έπειτα, είχε δε αποδώσει  τη διαμάχη για την Ουκρανία, στην επιθυμία των Αμερικανών «να χτίσουν μια νέα αυτοκρατορία». 

 

 

 

Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ διακρίνει «αλαζονεία» στη μεταχείριση της Ρωσίας από τις ΗΠΑ από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και έπειτα, ενώ αποδίδει τη διαμάχη για την Ουκρανία στην επιθυμία των ΗΠΑ «να χτίσουν μια νέα αυτοκρατορία» Πηγή: Protagon.gr

Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ διακρίνει «αλαζονεία» στη μεταχείριση της Ρωσίας από τις ΗΠΑ από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και έπειτα, ενώ αποδίδει τη διαμάχη για την Ουκρανία στην επιθυμία των ΗΠΑ «να χτίσουν μια νέα αυτοκρατορία» Πηγή: Protagon.gr

Στο έλεος του τουρισμού πλέον η Αθήνα. Περί αναπλάσεων ο λόγος...

 

 

*

 

 

Το άρθρο - καταπέλτης του Αρχιτέκτονα - Καθηγητή του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, Τάση Παπαϊωάννου, που δημοσιεύθηκε πριν λίγες μέρες στην Εφημερίδα των Συντακτών:

 

      Η Αθήνα στο έλεος του τουρισμού

 

"Με την επίκληση της γνωστής φράσης 'ο τουρισμός αποτελεί τη βαριά βιομηχανία της χώρας', όλοι υποτάσσονται στους όρους, τις επιδιώξεις και τις βουλιμικές ορέξεις των μεγάλων τουριστικών εταιρειών που επιβάλλουν ανεξέλεγκτα τη δική τους στρατηγική, αποκλειστικά τα δικά τους συμφέροντα.

Κανένας φραγμός, κανένας κανόνας, καμιά μέριμνα από την Πολιτεία που να λαμβάνει υπόψη της την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Η πόλη, η χώρα ολόκληρη θα ’λεγε κανείς, θυσιάζεται κάθε χρόνο στον βωμό της ασύδοτης τουριστικής υπερεκμετάλλευσης, αφού έχει προ πολλού μεταλλαχθεί σ’ ένα τεράστιο ξενοδοχείο. Κι εμείς όλοι θαρρείς ότι έχουμε μετατραπεί σε πειθήνια και άβουλα γκαρσόνια που υπηρετούν αδιαμαρτύρητα τους ξένους επισκέπτες μας. Η πατροπαράδοτη φιλοξενία έγινε διαφημιστικό σλόγκαν και χάθηκε για πάντα ανάμεσα στα κακόγουστα «rooms to let» και στα Greek souvenirs.

 

Ηδη τα αποτελέσματα αυτής της μακροχρόνιας μετάλλαξης τα νιώθουμε έντονα στην καθημερινότητά μας. Εκποίηση κάθε εναπομείναντα δημόσιου χώρου, πλατειών, πάρκων, λόφων, ακόμη και αρχαιολογικών χώρων. Πρωτοφανής εκτίναξη των τιμών των ακινήτων, αλλά και των ενοικίων, με αποτέλεσμα την πλήρη αδυναμία εξεύρεσης στέγης για τα περισσότερα κοινωνικά στρώματα. Τα σπίτια, τα διαμερίσματα, ολόκληρες πολυκατοικίες σε διάφορες περιοχές της πόλης, μετατρέπονται σε τουριστικά καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, οι κάτοικοι των οποίων εκδιώκονται στην κυριολεξία από τις εστίες τους, με αποτέλεσμα τη σταδιακή ερήμωσή τους. Ο Ελληνας ενοικιαστής βρίσκεται σε απόγνωση· γίνεται ένας ξεριζωμένος στον ίδιο του τον τόπο! 

 

Το αστικό τοπίο, σε γενικές γραμμές, παραμένει εξωτερικά αμετάβλητο, αλλάζουν όμως δραστικά ο κοινωνικός του χαρακτήρας και η ταξική του διαστρωμάτωση. Ο ζωντανός ιστός διαρρηγνύεται και διαλύεται δημιουργώντας μεγάλα κενά, ρήγματα, ασυνέχειες και χάσματα με σοβαρότατες επιπτώσεις για τη συνοχή και την ομοιογένεια της πόλης. Το σώμα της τεμαχίζεται, διαχωρίζεται, αλλοιώνεται. Οι Αθηναίοι σταδιακά συνειδητοποιούν ότι χάνουν τις γειτονιές τους και λίγοι-λίγοι αναγκάζονται να τις εγκαταλείψουν, μην μπορώντας να ζήσουν στις νέες συνθήκες που δημιουργούνται. Ωρες-ώρες αισθάνονται ξένοι μέσα στη γειτονιά στην οποία γεννήθηκαν και μεγάλωσαν. Κουκάκι, Πετράλωνα, Παγκράτι, Εξάρχεια είναι απλησίαστα για τη μέση οικογένεια, τους εργαζόμενους, πόσο μάλλον για τους φοιτητές. Η κατοικία και το δικαίωμα στη στέγη, από κοινωνικό αγαθό έχει προ πολλού μετατραπεί σε εμπορευματοποιημένο καταναλωτικό προϊόν. 

 

Οι πολυδιαφημισμένες αστικές αναπλάσεις, που συντελούνται τα τελευταία χρόνια μετατρέποντας το κέντρο σε ένα απέραντο σκονισμένο εργοτάξιο, δεν απευθύνονται ως θα όφειλαν στους κατοίκους της Αθήνας, αλλά κυρίως στους τουρίστες. Στολίζουμε και εξωραΐζουμε τη βιτρίνα απ’ όπου θα περάσουν τα διώροφα πούλμαν των ξένων επισκεπτών και αγνοούμε επιδεικτικά το κυρίως σώμα της πόλης, των αμέτρητων γειτονιών που ασφυκτιούν και αγωνίζονται μάταια να αναπνεύσουν. 

 

Ολα υποτάσσονται στην υπηρεσία των μεγάλων tour operators. Αυτοί καθορίζουν τις οικονομικές συμφωνίες, αυτοί επιβάλουν τις πολιτικές αποφάσεις που αφορούν τους σχεδιασμούς, αυτοί μετατρέπουν τις κεντρικές περιοχές της πόλης σε φανταχτερό τουριστικό προϊόν προς κατανάλωση. Παράλληλα αεροδρόμια, λιμάνια, μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες έχουν (ξε)πουληθεί και ελέγχονται αποκλειστικά από ξένες εταιρείες.

 

Τόνοι μπετόν στρώθηκαν στην Ακρόπολη για να περπατάνε ανεμπόδιστα τα στίφη των τουριστών, προεκτείνονται οι προβλήτες στο λιμάνι του Πειραιά για να δένουν τα τερατώδη κρουαζιερόπλοια, προετοιμάζεται η κατασκευή καζίνο και μιας ιδιωτικής πόλης στο Ελληνικό, πολλαπλασιάζονται οι μαρίνες για τον ελλιμενισμό υπερπολυτελών θαλαμηγών και ο κατάλογος δεν έχει τέλος. Νέα νομοσχέδια ψηφίζονται νύχτα, ανοίγοντας τον δρόμο για το χτίσιμο μέσα σε περιοχές Natura, πάνω σε παραλίες, σε τοπία μοναδικού φυσικού κάλλους. Η Ελλάδα, όμως, κάθε καλοκαίρι προσδοκά με αγωνία την αύξηση των αφίξεων, αφού έχει απολέσει κάθε άλλο παραγωγικό τομέα, παραμένοντας σχεδόν ολοκληρωτικά εξαρτημένη από την εισροή τουριστικού συναλλάγματος. 

 

Απέναντι σ’ αυτή την ανεξέλεγκτη επέλαση του ιδιωτικού και στο πρωτοφανές ξεπούλημα κάθε σπιθαμής δημόσιου χώρου, μόνο τα ακηδεμόνευτα κινήματα πολιτών μπορούν να σταθούν ανάχωμα στην κτηματομεσιτική κερδοσκοπία. Μόνο οι ίδιοι οι κάτοικοι (κι όλοι μαζί) μπορούν να προασπίσουν τη γειτονιά τους, να κρατήσουν ζωντανή τη φυσιογνωμία και τον ιστορικό χαρακτήρα της, να εμποδίσουν την εγκατάλειψη και τη μαζική απομάκρυνση των συμπολιτών τους. Αν χαθεί η αλληλεγγύη και η συλλογικότητα από την πόλη ως κοινότητας αυτοδιοικούμενων πολιτών, τότε χάνεται και η ουσιαστική κοινωνική της λειτουργία, ο λόγος ύπαρξής της. 

 

Ο υπαίθριος δημόσιος χώρος (αλσύλλια, πάρκα, λόφοι, πλατείες, πεζόδρομοι) παραμένει σε δημόσια χρήση και ζωογονείται από την καθημερινή παρουσία και τις δράσεις των πολιτών, ειδάλλως υποβαθμίζεται, ερημώνει, γίνεται ανοίκειος. Η συνειδητή (;) πολλές φορές εγκατάλειψη των χώρων αυτών από τη δημοτική αρχή ανοίγει διάπλατα τον δρόμο στην ιδιωτική εκμετάλλευση που επεμβαίνει με πρόσχημα την αναβάθμιση και τον εξευγενισμό τους. 

 

Η πόλη ιδιωτικοποιείται μόνον αν εμείς οι ίδιοι σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε γι’ αυτήν, σταματήσουμε να διεκδικούμε ποιοτικότερες συνθήκες ζωής. Σταματήσουμε, δηλαδή, να παλεύουμε για την ουσιαστική αναβάθμιση της καθημερινότητάς μας, για το αναφαίρετο δικαίωμά μας να ονειρευόμαστε έναν καλύτερο και δικαιότερο κόσμο και όχι εκείνον που κάποιοι άλλοι επιχειρούν πονηρά να μας επιβάλουν".

 

*«Πόλη», έργο του Τάση Παπαϊωάννου

 

Πηγή: https://www.efsyn.gr/tehnes/art-nea/356028_i-athina-sto-eleos-toy-toyrismoy

 

 

Πέθανε ο πρωτοπόρος σχεδιαστής Ισέι Μιγιάκε

 

 

 

  

      Ο Ισέι Μιγιάκε (Issey Miyake), ο πρωτοπόρος Ιάπωνας σχεδιαστής μόδας, πέθανε πριν λίγες μέρες στο Τόκιο, σε ηλικία 84 ετών ετών ύστερα από μάχη με τον καρκίνο. Ξεκίνησε το ατελιέ του το 1970 και ήταν από τους πρώτους Ιάπωνες δημιουργούς που έδειξαν τη δουλειά τους στο Παρίσι, δίπλα σε συνοδοιπόρους όπως η Ρέι Kαβακούμπο και ο Γιότζι Γιαμαμότο. 

 

 

 

 

Στον κόσμο του Ισέι Μιγιάκε επικράτησαν τα χρώματα, τα καινοτόμα υφάσματα και η έννοια του ρούχου που χαρίζει ελευθερία. Δημιούργησε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 το πτυχωτό στυλ ρούχων, δημιουργώντας την αξεπέραστη σειρά Pleats Please, αλλά και πρότζεκτ όπως το A-POC (A Piece of Cloth), όπου εξερεύνησε τις ανάγκες του σύγχρονου ρούχου: τυλίγοντας τα υφάσματα ανάμεσα σε στρώματα χαρτιού και τοποθετώντας τα σε πρέσα θερμότητας, με τα ρούχα να διατηρούν το πτυχωτό σχήμα τους, ο Μιγιάκε προκάλεσε έναν πραγματικό σεισμό στον κόσμο της μόδας.

 

 

 

 Παράλληλα με τη πρετ α πορτέ δουλειά του, δημιούργησε και μια σειρά από επιτυχημένα αρώματα, όπως το L’eau d’Issey. 

 

 

 

 

 

Αν και ο οίκος του εξακολουθεί να υπάρχει, ο ίδιος αποσύρθηκε το 1997 για να αφοσιωθεί στην έρευνα. Το 2016, όταν ρωτήθηκε ποιες πιστεύει ότι ήταν οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν οι μελλοντικοί σχεδιαστές, ανέφερε προφητικά ότι οι άνθρωποι ήταν πιθανό να κληθούν να εργαστούν καταναλώνοντας λιγότερους πόρους. «Ισως χρειαστεί να περάσουμε από μια διαδικασία αφαίρεσης», είχε δηλώσει.

 

 

                                    Παιδί της Χιροσίμα...

 

 

      Όταν έπεφτε η ατομική βόμβα στη Χιροσίμα ο Ισέι Μιγιάκε ήταν μόλις επτά ετών. Την ώρα της έκρηξης βρισκόταν καθισμένος ήσυχα στην τάξη του σχολείου του. Μέσα σε τρία χρόνια είδε τη μητέρα του να χάνει τη ζωή της εξαιτίας της έκθεσής της στην ακτινοβολία. «Οταν κλείνω τα μάτια μου, εξακολουθώ να βλέπω πράγματα που κανείς δεν πρέπει να ζήσει ποτέ», είχε δηλώσει στους New York Times. «Προσπάθησα, αν και ανεπιτυχώς, να τα αφήσω όλα πίσω μου, προτιμώντας να σκέφτομαι πράγματα που μπορούν να δημιουργηθούν, όχι να καταστραφούν, που φέρνουν ομορφιά και χαρά. Κυνήγησα το σχέδιο μόδας, εν μέρει επειδή είναι μια δημιουργική μορφή, κάτι σύγχρονο και αισιόδοξο».

 

 

 

 

"Φυσάει ο μπάτης" του Β. Τσιτσάνη

                                    

                  

μπάτης: η θαλάσσια αύρα, ο ελαφρός και δροσερός άνεμος που πνέει από τη θάλασσα.

 

Τραγούδι του 1947, σε ρυθμό χασαποσέρβικου. Στίχοι και μουσική του Βασίλη Τσιτσάνη. Ερμηνεύει ο Μπάμπης Τσέρτος.

Η 4η Αυγούστου "του πάγου και του ρετσινόλαδου"

 

      Στις 4 Αυγούστου 1936, παραμονή εικοσιτετράωρης πανελλαδικής απεργίας, ο Ιωάννης Μεταξάς, με τη συγκατάθεση του βασιλιά, επικαλούμενος κίνδυνο εσωτερικών ταραχών και ασταθή διεθνή κατάσταση, ανέστειλε επ' αόριστον την ισχύ των διατάξεων του Συντάγματος που κατοχύρωναν τις προσωπικές και συλλογικές ελευθερίες και διέλυσε τη Βουλή, καταλύοντας τον  κοινοβουλευτισμό και επιβάλλοντας δικτατορία.

 

ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ, ΕΚΤΟΠΙΣΜΟΙ, ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ

 

                  

 

Κ. Μανιαδάκης, ο διαβόητος υφυπουργός Εθνικής Ασφαλείας, που έμεινε στην ιστορία για το βασανιστήριο του "πάγου και ρετσινόλαδου"...

   

       Ο υφυπουργός Ασφαλείας Κ. Μανιαδάκης έγινε ο φόβος και τρόμος κάθε δημοκρατικού πολίτη. Το όνομά του έμεινε στην ιστορία για τα βασανιστήρια που εφάρμοζε και συνώνυμο με το απεχθές μαρτύριο του "πάγου και ρετσινόλαδου"... Αναρίθμητοι αντίπαλοι του καθεστώτος εκτοπίστηκαν σε ξερονήσια και βασανίστηκαν φρικτά, στα κρατητήρια. Ο Γ. Καφαντάρης σε ανακοίνωση διαμαρτυρίας,  γράφει:

 «Αι αυθαίρετοι συλλήψεις είναι συνήθη φαινόμενα. Πάμπολλοι είναι οι υποβληθέντες εις μεσαιωνικά βασανιστήρια».

 

 

ΚΑΨΙΜΟ ΒΙΒΛΙΩΝ, ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΣΟΦΟΚΛΗ!

 

      Επιβλήθηκε αυστηρή λογοκρισία στον τύπο, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Κατασχέθηκαν τα βιβλία που δεν άρεσαν στο καθεστώς και οργανώθηκαν δημόσιες τελετές για να καούν, κατά τα χιτλερικά πρότυπα.

 

Δημόσιες τελετές με ναζιστικούς χαιρετισμούς, για κάψιμο βιβλίων

Ανάμεσά τους, έργα του Φρόιντ, του Τσβάιχ, του Ντοστογέφσκι, του Γκαίτε, αλλά και του Παπαδιαμάντη και του Καρκαβίτσα!  Λογοκρίθηκε ακόμα και ο Θουκυδίδης και συγκεκριμένα ο «Επιτάφιος του Περικλή», ενώ απαγορεύθηκε και η «Αντιγόνη» του Σοφοκλή που επρόκειτο να ανεβεί στο Εθνικό Θέατρο. Μετά τον θόρυβο που δημιουργήθηκε, η παράσταση ανέβηκε μεν, αλλά είχαν αφαιρεθεί κάποιοι «επιλήψιμοι» στίχοι! 

Χαρακτηριστικά, ο Κάρολος Κουν είχε αφηγηθεί στην ΕΡΤ (12/9/84) την προσωπική του περιπέτεια:

«Με κάλεσαν στην Ασφάλεια του Μεταξά για απολογία επειδή παρουσιάζω κομμουνιστικά έργα. Τους ρώτησα να μου πουν ποια έργα που ανεβάζω είναι κομμουνιστικά και μου απάντησαν "Ο Πλούτος" του Αριστοφάνη και "Ο κατά φαντασίαν ασθενής" του Μολιέρου»!!

 

 

                      ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑ ΤΑ ΧΙΤΛΕΡΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ

Ναζιστικός χαιρετισμός από τις μικρές ηλικίες...

 

 

      Το εκπαιδευτικό σύστημα υπέστη σημαντική οπισθοδρόμηση. Κύριος προσανατολισμός ήταν η ενίσχυση της περίφημης Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας (ΕΟΝ), της οποίας αρχηγός ήταν ο ίδιος ο δικτάτορας και υπαρχηγός ο διάδοχος του θρόνου πρίγκιπας Παύλος. Επίσης ο Μεταξάς εκτός από Πρωθυπουργός και υπουργός Στρατιωτικών ήταν συγχρόνως και υπουργός Παιδείας! 

Η συμμετοχή στην ΕΟΝ, τύποις δεν ήταν υποχρεωτική, όμως η μη συμμετοχή των νέων είχε δυσμενείς επιπτώσεις, στην πραγματικότητα δηλαδή ήταν αναγκαστική. Κατά τη  δικτατορία της 4ης Αυγούστου εκτοπίστηκαν αντιφρονούντες εκπαιδευτικοί, με συνέπεια στα σχολεία να γίνεται πλέον συστηματική προπαγάνδα υπέρ του καθεστώτος. 

Στις τάξεις της ΕΟΝ ήταν συνεχής η προσπάθεια διαπαιδαγώγησης κατά τα φασιστικά πρότυπα, ακόμα και σε μικρά παιδιά. Πρότυπο η αρχαία κοινωνία και εκπαίδευση των Σπαρτιατών, αντί της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και  πίστη στη Βασιλεία. Ως κύριο μέσο θεραπείας των κοινωνικών προβλημάτων προπαγανδιζόταν στα σχολικά βιβλία η  ...ελεημοσύνη.

 

 

 

31/3/1939: Ο υπουργός προπαγάνδας του Χίτλερ, Γκαίμπελς, στην Αθήνα με τον Μεταξά

      

 

Η ΥΣΤΕΡΟΦΗΜΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΞΑ ΚΑΙ ΟΙ ...ΘΙΑΣΩΤΕΣ ΤΗΣ 4ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

 

      Στον Μεταξά πιστώθηκε η καλή πολεμική θωράκιση της χώρας, όμως  αμφισβητείται η χρησιμότητα των τεράστιων αμυντικών έργων, ως ξεπερασμένης πολεμικής αντίληψης. Π.χ. την ιλιγγιώδους κόστους περίφημη "γραμμή Μεταξά", οι Γερμανοί απλώς την ...παρέκαμψαν.

Αναμφισβήτητη όμως και η αυταρχική και αντιδημοκρατική του συγκρότηση, ως πολιτικού. Προσκολλημένος σταθερά στη βασιλική αυλή, ακραίος αντιβενιζελικός, δρούσε, συνομωτούσε πάντα στο παρασκήνιο και ποτέ δεν αξιώθηκε να κυβερνήσει με την ψήφο του ελληνικού λαού.   Ως επικεφαλής του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου προσπαθούσε να ισορροπεί μεταξύ της Αγγλίας, λόγω του αγγλόφιλου βασιλιά και της ναζιστικής Γερμανίας,  με την οποία, είχε ο ίδιος ιδεολογική συνάφεια. Με την άρνησή του να επιτρέψει την είσοδο των Ιταλών στη χώρα το '40, απέκτησε, έστω και προσωρινά, τη γενική αποδοχή. 

Οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις ουδέποτε καταδίκασαν το σκληρό μεταξικό καθεστώς. Πάντα ο Μεταξάς αναφέρεται ως ήρωας του "ΌΧΙ" στα σχολικά βιβλία. Όμως, ο ίδιος ο δικτάτορας στο ημερολόγιό του,  δείχνει μια τελείως διαφορετική εικόνα...

Για τους εγχώριους φασίστες, είναι ήρωας ο Μεταξάς και πρότυπο το καθεστώς της 4ης Αυγούστου. Μάλιστα, ο θεωρητικός του φασισμού στην Ελλάδα Κωνστ. Πλεύρης ίδρυσε το 1960 ακροδεξιά οργάνωση με το όνομα "4η Αυγούστου",  στελέχη της οποίας υπήρξαν ο ιδρυτής της νεοναζιστικής οργάνωσης  "Χρυσή Αυγή" Ν. Μιχαλολιάκος, αλλά και άλλοι μετέπειτα πολιτικοί.

 

 

Καθιέρωση του ναζιστικού χαιρετισμού..

 

   

 

 

 

 

 

Μεγάλη έκθεση Κωνσταντίνου Παρθένη στην Εθνική Πινακοθήκη

 

 

 

"Ο Ευαγγελισμός", 1910 - 1911

 

 

      Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη αναδρομική έκθεση ενός από τους κορυφαίους δημιουργούς της ελληνικής εικαστικής τέχνης, που ετοιμαζόταν τέσσερα χρόνια και φιλοξενείται στη νέα, εκ βάθρων ανακαινισμένη Εθνική Πινακοθήκη. Εγκαινιάστηκε στις 6 Ιουλίου και θα διαρκέσει μέχρι το Μάρτιο του 2023.

 

 

 

Νεκρή φύση με την Ακρόπολη στο βάθος", πριν το 1931

 

 

Ο επισκέπτης θα δει 150 ζωγραφικά έργα του και 70 σχέδια, επίσης, οικογενειακές φωτογραφίες και άλλα τεκμήρια - ανάμεσά τους η βαλίτσα με τα πινέλα του και η παλέτα του και κυρίως το πολύτιμο Τετράδιό του, με τις σκέψεις του και την προσωπική του γραφή... Μεταξύ των έργων που εκτίθενται, περιλαμβάνονται κάποια από τα εμβληματικά του έργα, όπως η «Αποθέωση του Αθανασίου Διάκου», οι «Λουόμενες», «Ο Χριστός – Ανθρωπότης», η «Πιετά», το «Μεγάλο γυμνό, Εύα», «Ο θερισμός», «Τα αγαθά της συγκοινωνίας», «Το Γαλλικό αεροδρόμιο της Κέρκυρας».  

 

 

 

"Μεγάλο γυμνό", περίπου 1911-1930

 

 

Ο Παρθένης και το έργο του, συμβολίζουν την ανανέωση της ελληνικής ζωγραφικής, την εισαγωγή νέων ρευμάτων και τάσεων, την αρμονική σύνδεσή τους με την παράδοση στη δημιουργία μιας νέας εικαστικής έκφρασης. Η ζωγραφική του βρίσκεται σε διαρκή δημιουργικό διάλογο, πάντα με προσωπικό ύφος, με τα εικαστικά ρεύματα του μοντερνισμού, ενώ οι εικονογραφικές αναφορές στην αρχαιότητα και στην βυζαντινή τέχνη διαμορφώνουν ένα προσωπικό ζωγραφικό ιδίωμα με έναν αέρα μυστικισμού, που εξελίσσεται σταθερά μέχρι το τέλος της ζωής του μέσα από μια πληθώρα έργων. 

 

 

Σε νεαρή ηλικία...

 

 

...και προς το τέλος της ζωής του

 

 

     Η συναρπαστική διαδρομή του και ο ανελέητος πόλεμος

 

 

      Το 1923, οι συντηρητικοί καθηγητές της Σχολής Καλών Τεχνών καταψηφίζουν την υποψηφιότητα του Παρθένη για την έδρα της ζωγραφικής, αλλά ο Βενιζέλος το 1929, με νομοθετική ρύθμιση, τον διορίζει στη θέση. Στο σκεπτικό της απόρριψής του αναφερόταν, πως αναγνωρίζεται η υπερτερούσα σύνθεση, ο χρωματισμός και τα προσόντα έμπνευσης σε σχέση με τους άλλους υποψήφιους, αλλά τα έργα του «ελευθεριάζουσιν υπό όλως νεωτεριστικήν αντίληψιν μη συνάδουσαν απολύτως προς τας ακαδημαϊκάς παραδόσεις». 

Ο Παρθένης με το διορισμό του στην Σχολή Καλών Τεχνών άλλαξε τον τρόπο διδασκαλίας της τέχνης και δίδαξε μία νέα ηθική για την καλλιτεχνική εκπαίδευση. Ανάμεσα στους μαθητές του περιλαμβάνονται ο Γιάννης Τσαρούχης, ο Νίκος Εγγονόπουλος, ο  Παναγιώτης Τέτσης, ο Γιάννης Μιγάδης κ.ά.

 

Οι στενές φιλίες του με διανοούμενους και πολιτικούς, καθώς και οι απόψεις του για τις πολιτικές αναταράξεις στον μεσοπόλεμο αντανακλώνται στην πορεία αλλά και στο έργο του. Υπήρξε μέλος της βενιζελικής παράταξης και στενός φίλος με τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου και φλογερός υποστηρικτής της εγκαθίδρυσης της Δημοκρατίας..  

 

 

 

 Προσωπογραφία Αλεξάνδρου Παπαναστασίου, 1936

 

 Τη δεκαετία του '50 ξεκίνησε μια δικαστική διαμάχη με το Δήμο Αθηναίων, που του ζητούσε να παραδώσει το έργα που του είχε παραγγείλει το 1940, αλλά του δηλώθηκε πως εξαιτίας του προηγηθέντος πολέμου δε θα τον πληρώσουν. Μετά την έκδοση δικαστικής απόφασης, οι αστυνομικοί εισβάλλουν στο σπίτι του και προσπαθούν με βία να αποσπάσουν τα έργα. Ο τύπος αναφέρεται σε βάρβαρη κακοποίηση του Παρθένη. Εκείνος - 75 ετών πλέον - αντιστέκεται. Καταδικάζεται σε δυο μήνες φυλάκισης για περιύβριση Αρχής και δηλώνει: «Αυτοί δεν είναι Ελληνες, είναι απλώς απόγονοι αυτών που έδωσαν το κώνειο στον Σωκράτη», λέει ο Παρθένης. «Να φύγω, να πεθάνω μακριά από την Ελλάδα που τόσο αγαπώ».

 

 

   Απαλλοτρίωση του σπιτιού του από τον Κ. Καραμανλή  

 

 

 
      Την ίδια εποχή η ζωή του αναστατώθηκε βάναυσα με την υπόθεση του σπιτιού του, στους πρόποδες της Ακρόπολης. Το σπίτι αυτό το οποίο έχτισε σε συνεργασία με τον σπουδαιο αρχιτέκτονα Δ. Πικιώνη, με βάση τους όρους της σχολής Bauhaus, ήταν λιτό, χωρίς κανέναν περιττό διάκοσμο και με απόλυτο σεβασμό στον ιερό βράχο. Όμως η οικία του καλλιτέχνη  – που σε κάποια άλλη χώρα θα είχε γίνει επισκέψιμο Μουσείο – μπήκε στο στόχαστρο των αρμοδίων υπηρεσιών, διότι θα εμπόδιζε την απρόσκοπτη θέα προς την Ακρόπολη των θαμώνων του πολυτελούς τουριστικού περιπτέρου που ετοίμαζαν. 

 

 

Η οικία Παρθένη στους πρόποδες της Ακρόπολης

 

 

 

Παρ’ όλη την υπέρογκη αποζημίωση που του πρότειναν, ο Παρθένης αρνήθηκε κάθε οικονομική προσφορά και ο Καραμανλής αποφάσισε την αναγκαστική απαλλοτρίωση και βίαιη έξωση του ζωγράφου. Ο τελευταίος ματαίωσε τα σχέδια, όταν μπροστά στους δικαστικούς κλητήρες και αστυνομικούς απείλησε να αυτοπυρποληθεί μαζί με τα έργα του. Λέγεται επίσης, πως ακόμα και οι Γερμανοί στην Κατοχή που πήγαν να επιτάξουν το σπίτι, σεβάστηκαν τον ίδιο και το έργο του και αποχώρησαν. 

Τελικά, το σπίτι του κατεδαφίστηκε μετά το θάνατό του το 1967. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Παρθένης  έπαθε παράλυση,  σταμάτησε κάθε δραστηριότητα και είχε αυτοαπομονωθεί... 

 

 

 

                        Τιμές -ρεκόρ στο χρηματιστήριο της τέχνης 

 

 

 

      Σήμερα, στην αγορά τέχνης, τα έργα του Παρθένη βρίσκονται στις ψηλότερες τιμές παγκοσμίως. 

Πρόσφατα, σε δημοπρασία στις 27/1/2021, το έργο του «H αποθέωση της Ομορφιάς», του 1940, έφτασε τα 370.680 ευρώ. 

 

 

"Η αποθέωση της ομορφιάς", 1940

 

 

Το έργο, όμως, που επισκίασε κάθε άλλη πώληση σε παρισινή δημοπρασία ήταν η ελαιογραφία "Η αποθέωση του Αθανασίου Διάκου", που «χτυπήθηκε» στα 644.313 ευρώ, ποσό που συνιστά νέο ρεκόρ για έργο του συγκεκριμένου καλλιτέχνη. Επίσης, είναι «η ψηλότερη τιμή ελληνικού έργου που έχει επιτευχθεί τα τελευταία 12, 13 χρόνια!

 

 

"Η αποθέωση του Αθανασίου Διάκου", 1931

 

 

 

Πληροφορίες, από:

τον ιστότοπο της Εθνικής Πινακοθήκης

https://www.lifo.gr/culture/design/i-entyposiaki-katoikia-toy-konstantinoy-partheni-akribos-kato-apo-tin-akropoli

https://www.news247.gr/sunday-edition/i-istoria-piso-apo-enan-spoydaio-pinaka-toy-partheni.9439953.

htmlhttps://www.andro.gr/style/konstantinos-parthenis-painter-ellhnon-yfos/

https://www.iefimerida.gr/politismos/dimoprasia-pinakas-ypsiloteri-timi-agora-tehnis